7. Felisak gogoratzen duena... Senarraren sendia

Bost seme-alaba izan zituzten Abaltzisketan Juan Bautista eta Manuelak. Haietatik hiru neskak ziren:

• Maria Francisca, psikiatrikoan hil zena.
• Mª Juana; hamar seme-alaba izan zituen: Mariatxo, Resu... Psikiatrikoan hil zen.
• Jesusa, Tolosako ospitalean ingresatu zutena eta bertan hil zena.
• Inixio, Astigarragakoa: Alargundu zen eta lasai zahartzen ari zela ematen zuen. Inork ez zion ezer nabaritu, baina arratsalde batean meriendatu eta ez zen itzuli: putzu batean aurkitu zuten hilda. Bi seme izan zituen Inaxiok; bata oso gazte hil zen eta bere alarguntsak Sue Ellenen euskarazko ahotsa egiten zuen Dallas telesailean.
• Joxe, nire aitona: Bihotzeko gaitza diagnostikatu zioten eta lan gogorrari ekidin behar ziola esan. Ez zuen sekula onartu nahi izan, ez zuen lanik gabeko bizitza ulertzen eta gau batean bere buruaz beste egin zuen. Uraren hotzak betirako geratu zion bihotza.

Ez zen makala izan Manuelaren bizitza. Bere umeak hazi zituen eta beste señorito batzuenak ere bai. Manuela Mª de la Piedad Gorostidi Irazusta Kristinaren amona zen. Bera zen Etxeberri Eneakoa eta bertara ezkondu zen bikotea. Manuela eta bere familia, hasieran, Otamendi Goenan maizter zeuden. Artzainak ziren. Manuela neskame joana zen eta, etxera etorri zen batean zera gertatu omen zen: Mandoa zorriz josita zegoela eta, baten baten ustean, petrolioz igurtzitzea komeni zela entzun zen. Horrela egin omen zuten. Eta? Zorriek alde egin ote dute? Arrima ezak kinkea, hi! Ondo arrimatu gainera! Bazterrak ondo asko argitu omen ziren! Denen izurako, mandoa sutan omen zen berehala eta azkar asko baserri guztia ere bai. Otamendi Goena han desagertu zen eta Gorostiditarrak zerua eta lurra besterik gabe geratu ziren. Horrela etorri zen familia hau Otamendi Etxeberriñea baserrira, orain Etxeberri Enea deritzogun honetara.

Oso zaila izan zen Felisarentzat zorrez jositako etxe hartan sartzea. Ohituta zegoen, bai, oso txiro bizitzen, baina ez zion harrera ona egin senargaiaren familiak. Mariaren hitzak gogoratzen ditu:

• Dena erreko dinat!- esan zion, dirurik ez eta, ezkontzarako ez zionean soineko berri bat erosi. Etxeberri Eneara zetorrela bizitzera-eta eta ez zuen gutxiago espero.

Joxe, bai. Burutik hasi eta oinetaraino jantzi zuen. Oso dotore joan zen ezkontzara.